Anne sütü, yeni doğmuş bebeklerin gereksinimi olan tüm besinleri ilk
6 ay sağlayabilen en iyi besindir.
Genel olarak D ve K vitamini dışında anne sütünde bulunan vitaminlerin
çoğu, istenilen düzeyde bulunmaktadır.
Anne sütü düşük doğum ağırlıklı, prematüre ya da normal doğum
ağırlığındaki bütün bebeklerin en üst düzeyde büyüme gelişmelerini
sağlayacak özelliktedir.
Her anne bebeği için en uygun sütü üretir. Örneğin erken doğan
bebeklerin annelerinin sütleri, erken doğan bebekler için uygun
özellikler içerir.
Anne sütü ile beslenme insanlık tarihi kadar eskidir. Kur’an-ı Kerim’de
bebeklerin 2 yaşına kadar emzirilmesi önerilmektedir. Bilimsel
araştırma sonuçlarına göre dünyada tüm Sağlık Bakanlıkları, Dünya
Sağlık Örgütü ve Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF) tarafından
ilk 6 ay tek başına anne sütü ile beslenme ve emzirmenin en az iki yıla
kadar uzatılması önerilmektedir.
Anne sütü bebeğin ihtiyacı olan besin değerine sahip ve içinde yeterli
miktarda su bulunduğu için, tıbben gerekli görülmediği takdirde ilk 6
ay bebeklere anne sütünden başka su dahil hiçbir yiyecek ve içecek
verilmemelidir. 6 ayın üzerindeki tüm bebekler tamamlayıcı besin
almalıdır.
Anne Sütünün Faydaları;
• Anne sütü, kolay sindirilir ve bebeğin beslenmesi için ideal bir
besindir.
• Anne sütü, doğal ve taze bir besin olup daima hazırdır ve
ekonomiktir.
• Anne sütü ile beslenen bebekler, diğer besinler ile beslenen
bebeklerden daha zeki olurlar.
• Anne sütü ve doğumdan sonra gelen kolostrum (ilk sarı süt)
bebek için çok önemlidir, bebeği hastalıklara karşı korur, bebeğin
ilk aşısıdır.
• Anne sütü, bağışıklık sisteminin bileşenlerini içerir ve bebeği
alerjenlere karşı korur.
• Anne sütü alan bebekler, bebeklik döneminden sonra da daha
az hasta olurlar.
• Anne sütü, bebekleri karın ağrısından, ishalden ve kabızlıktan
korur.
• Anne sütü alan bebekler, insuline bağımlı diyabetten ve
obeziteden (şişmanlık) korunmuş olur.
• İnek sütü ile beslenen bebeklerde diş çürüğü sayısı anne sütü
ile beslenenlere göre daha fazladır.
• Anne sütü, bebek ve anne arasında özel bir bağ kurulmasını
sağlar ve bu özel sevgi de kişilik gelişiminde önemli rol oynar.
• Beyin ve sinir dokusu gelişimi için gerekli olan esansiyel yağ
asitleri anne sütünde, inek sütüne göre daha fazladır.
• Emziren annelerde meme kanseri, over (yumurtalık) kanseri,
osteoporoz (kemik erimesi) ve anemi (kansızlık) daha az görülür.
• Emzirme sırasında salgılanan hormonlar annenin depresyona
girmesini engeller.
Anne sütünün yeterliliği
Bebek günde 5-6 defa idrar yapıyorsa, günde 1-2 defa
kaka yapıyorsa, mutlu ise, tartı kontrollerine gittiğinde
yeterli kilo alıyorsa (ortalama ayda 500 gram ) anne
sütü yetiyor demektir.
Kilo alımı bebekler arasında farklılık gösterebilir.
Annenin memelerinin küçük ve yumuşak olması süt yok anlamına
gelmez.
ANNE SÜTÜNÜ AZALTAN FAKTÖRLER
Tüm anneler bebeklerini başarıyla emzirebilir ve büyük çoğunluğu aynı
anda 2 bebek büyütecek kadar süt üretme kapasitesine sahiptirler.
Doğumdan hemen sonra emzirmeye başlamak, süt yapımının
uyarılması ve devamı için çok önemlidir.
Bazı durumlar anne sütünü azalmasına neden olabilir;
• Bebeğe biberon veya yalancı meme verilmesi: Biberon ya da
yalancı meme verilmemeli, ek besin verilecekse biberon yerine
fincan ya da kaşık kullanılmalıdır.
• Bebeğe su, bitkisel çay ve formül süt verilmesi: Bebeğe ilk 6
ay anne sütü dışında hiçbir yiyecek veya içecek verilmemelidir.
• Ağrılı meme başı: Emzirme tekniği düzeltilmeli, farklı
pozisyonlarda bebeği emzirmeli, emzirmeden sonra az miktarda
süt sıkılarak meme başına sürülmelidir.
• Bebeğin memeyi iyi kavrayamamasına bağlı olarak göğüslerin
tam olarak boşaltılamaması: Aşırı gergin ve boşaltılamayan
memelerde süt yapımı durur, göğüslerin sağılarak boşaltılması
gereklidir.
• Annenin bebeğe süt üretemeyeceği endişesi ve özgüven
eksikliği: Aile bireylerinden de destek alınarak bu konuda annenin
özgüvenini artırmaya özen gösterilmelidir.
• Annenin bebeğinden uzun süre ayrı kalması: Uzun süre
bebkten ayrı kalınacaksa süt sağılarak bebeğe verilmeye devam
edilmelidir.
• Stres: Stres altındaki annenin emzirmeye devam etmesi, hem
süt yapımının devamını sağlar, hem de kendi ruh sağlığı açısından
önemlidir.
• Yorgunluk: Özellikle yeni doğum yapmış annelerin ilk aylarda
aşırı yorgunluktan kaçınmaları gerekir. Bebekleri uyurken kendileri
de dinlenmelidir.
• Annede hastalık: Birçok hasta anne, bebeğini hiçbir sakınca
olmadan emzirebilir. Örneğin üst solunum yolu hastalıklarında
annenin bebeğini emzirmesinde sakınca yoktur ancak bebeğini
emzirmeden önce ellerini özenle yıkaması çok önemlidir. Hastaneye
yatacak kadar ağır hasta olan ya da ilaç kullanan anneler emzirme
konusunda mutlaka doktorlarına danışmalıdırlar.
• Bebekte hastalık: Hasta bebeğin sık sık emzirilmesinin
iyileşme sürecini hızlandıracağı unutulmamalı ve bebek anneden
ayrılmamalıdır.
• Sigara ve alkol kullanımı: Alkol ve sigara kullanımı emzirme
döneminde anneyi ve sütünü oldukça kötü etkilemektedir. Alkol ve
sigaradan uzak durulmalı, dumanına dahi maruz kalınmamalıdır.
• Annede ağır beslenme bozukluğu olması: Bu durum yetersiz
süt üretimine neden olabileceğinden emziren annenin yeterli ve
dengeli beslenmesi sağlanmalıdır.
• Gece emzirmenin azlığı: Süt yapımını artırıcı hormon geceleri
daha çok salgılandığı için gece emzirmelerine özellikle önem
verilmelidir.
EMZİRME SONRASI GAZ ÇIKARTMA
Bebeği emzirmenin ardından bebeğin gazının çıkarılması gerekir.
Gaz en kolay, bebek anneyi emdikten hemen sonra bebeği olduğu
yerden kaldırmakla çıkar.
Anne bebeği emzirdikten sonra kucağına yatırıp göğsünü kapatıp vakit
kaybettiğinde bebeğin gazı sindirim sistemine geçmeye başlayacaktır.
Bu nedenle bebek memeyi bıraktığı anda anne ya da baba bebeğin
gazını çıkarma işlemini yapmalıdır.
Gaz çıkartırken;
Bebek omuzda: Bebeği yüzü size dönük şekilde kucağınıza alın. Bir
eliniz poponun altını desteklerken, diğer elinizle bebeğin sırtına hafifçe
vurun ya da hafifçe bastırarak sırtını ovalayın. Bebeğin midesi doluysa
kusabileceği için bu yöntemi uygularken omuzunuza ağız bezi ya da bir
havlu koymak iyi bir fikirdir.
Bebek kucakta: Yüzü dışarıya bakacak şekilde bebeğinizi kucağınıza
oturtun.
Bir elinizle bebeği koltuk altından kavrarken, diğeri elinizle
hafifçe sırtına vurun ya da sırtını ovalayın.
Bebek kolda: Bebeği yüzükoyun konumuna getirin.
Yüzü yere
bakarken başını, boynunu ve göğsünün üst kısmını bir elinizle
destekleyin. Diğer elinizle de hafifçe sırtına vurun ya da sırtını ovalayın.
Emziren Annenin Beslenmesi
Sağlıklı bir anne günde ortalama 800 ml süt üretir.Annelerin yeterli ve
dengeli beslenmesi çok önemlidir.Emzirme döneminde kilo vermek için
zayıflama diyetleri yapılmamalıdır.Halk arasında çok yaygın olan lokum,
şerbet, tatlı, baklava gibi tatlıların süt arttırıcı özelliği yoktur. Bunlar
kilo yaparlar.Bebeğin gaz problemi varsa brokoli, lahana, karnıbahar,
domates, soğan, inek sütü tüketimine dikkat edilmelidir.Sigara ve alkol
kullanılmamalıdır.
Çay, kahve gibi içecekler sınırlı tüketilmelidir. Bunların yerine ıhlamur,
rezene, papatya çayı tüketilebilir.Annenin günde 2-3 litre su tüketmesi
çok önemlidir. Her emzirme öğününde mutlaka 1 bardak su içmelidir.
Bir diyetisyenden beslenme hakkında ayrıntılı bilgi alınabilir.
Daha Detaylı Bilgi İçin
Tıklayınız....